Kandil Ne Zaman
İslamiyet’te bazı günlerin önemi ve mahiyeti ayrıdır. Bayramlar ve kandil günleri özel günlerden bazılarıdır. Kandillerde müminler ibadetlerini gerçekleştirerek, sabahın ilk ışıklarına kadar dua ederler. Dinimizde özel sayılan kandiller ise şunlardır: Regaib, Miraç, Berat ve Mevlid. Her kandilin her sene günü değişebilmektedir. Bu kandiller her yıl farklı günlerde kutlanmaktadır.
İslam alemindeki önemli tarihler Hicri takvime göre kutlanmaktadır. Günümüzde Miladi takvimi kullandığımız için Hicri takvimde belirlenen özel günler miladiye göre 11 gün önceden kutlanmaktadır. Kandillerin olduğu günlerde müminler evlerinde, camilerde namaz kılarlar. Allah’a dileklerini, tövbelerini sundukları dualarını ederler. Kur’an-ı Kerim okuyarak ibadetlerini kuvvetlendirirler. İslamiyet’te kullanılan hicri takvim ay takvimi olduğundan dolayı mevsimlerle ilişkisi yoktur.
Her yeni ay geldiğinde güneşin pozisyonu değişmektedir. Bu nedenle hicri takvimde tarihler aylar mevsimlerin arasında gezebilmektedir. Herhangi bir mevsimin belirli ayları olmaz. Bu duruma bağlı olarak özel tarihlerin günü her yıl farklılık göstermektedir. 2023 yılının gelişiyle müminler kandillerin hangi günlere denk geldiğiyle alakalı araştırmalar içine girmiştir. Bu yıl ilk kutlanacak olan kandil Regaib Kandilidir.
Kandillerin kutlanış sırası aşağıda verilmiştir:
- 26 Ocak 2023 Perşembe günü: Regaib Kandili
- 17 Şubat 2023 Cuma günü: Miraç Kandili
- 6 Mart 2023 Pazartesi: Berat Kandili
- 26 Eylül 2023 Salı: Mevlid Kandili
2023 yılının mübarek üç ayları Recep ayının 23 Ocak 2023 Pazartesi gelişiyle başlamaktadır.
Ramazan ve Kurban Bayramının tarihleri ise şu şekildedir:
Ramazan Bayramının Günleri:
- Arefe: 20 Nisan Perşembe
- Ramazan Bayramının birinci günü: 21 Nisan Cuma
- Ramazan Bayramının ikinci günü: 22 Nisan Cumartesi
- Ramazan Bayramının üçüncü ve son günü: 23 Nisan Pazar
Kurban Bayramının Günleri:
- Arefe: 27 Haziran Salı
- Kurban Bayramının birinci günü: 28 Haziran Çarşamba
- Kurban Bayramının ikinci günü: 29 Haziran Perşembe
- Kurban Bayramının üçüncü günü: 30 Haziran Cuma
- Kurban Bayramının dördüncü ve son günü: 1 Temmuz Cumartesi
Kandil
Kelime anlamı olarak Kandil; geceleri aydınlatmaya yarayan eski zamanlarda kullanılmış aydınlatma türlerinden bir tanesidir. İçinde bulunan kapta kalın ip bulunmaktadır. Yağ yakıldıktan sonra aydınlatma amacıyla kullanılmaktadır. Hem pirinç hem de bronz çeşitleri bulunmaktadır. Arapçadan dilimize geçen kandil kutsal günlerde sıklıkla karşımıza çıkan kelimelerdendir. Müslümanlar özellikle kandillerde ibadetlerine yoğunlaşmaktadır.
İslamiyet’te yer alan başlıca kandiller ise şunlardır:
- Mevlid Kandili
- Regaib Kandili
- Miraç Kandili
- Berat Kandili
- Kadir Gecesi
Üç aylara girildiğinden dolayı müminler bu dönemde üç kandili birden kutlayacaktır. Bu kandiller Regaib, Miraç ve Berat kandilleridir. Müslümanlar bu günlerde geçmiş günahlarının affı için Allah’a sığınırlar. Kandillerin oluşturduğu manevi ortam sayesinde müminler ibadetlerine bu tarihlerde özen göstermektedir. Genellikle geceden günün ilk ışıklarına kadar namazlar kılınır. Dualar edilir, Kur’an-ı Kerim okunur. Bu sayede müminler affedilmek adına Allah’a tövbelerini iletirler.
Üç ayların başlamasıyla müminler sırayla Regaib, miraç ve berat kandillerini kutlayacaklar. Bu tarihlerde günahlarının affedilmesi için Allah’a ibadetlerini iletecekler. Müslümanlar bugünlerde dua etmeli, namaz kılmalı ve paylaşımlarda bulunmalıdır. İslam alimlerinin ilettiği bilgilere göre Kur’an-ı Kerim okunmalıdır. Aynı zamanda İslami sohbetler gerçekleştirilmeli, peygamber efendimizin yaşamına yönelik muhabbetler edilmelidir.
Müslümanların arasındaki dayanışma duygularını arttırabilmek adına kandillerde yemekler pişirilip, durumu olmayanlara dağıtılır. Bu sayede geçim zorluğu yaşayan müminlerin ihtiyaçları karşılanmaktadır. Pişirilen yemekler hem ihtiyaç sahiplerine hem de dostlara dağıtılmaktadır. Kutsal kitabımız Kur’an-ı Kerim’de belirtilen tek kutsal gece Kadir Gecesidir. Diğer kandillerin bilgisi kutsal kitabımızda geçmese de Müslümanlar bu günlerde kutlamalarını gerçekleştirmektedir.
Üç ayların gelişiyle birlikte önümüzdeki günlerde kandiller kutlanacaktır. Birçok Müslüman kandillerle alakalı detaylı bilgiye sahip olamamaktadır. Araştırılan konular arasında olan kandiller hakkında detaylı bilgileri içeriğimizde göz atabilirsiniz.
Kandil Mesajları
İslam aleminde mübarek günlerin habercisi olan kandil geceleri son derece mahiyetli ve faziletli günlerdir. Üç aylara girildiğinin müjdeleyicisi olan bu kandil günlerinde Müslümanlar birbirlerinin bu özel günlerini kutlayabilmek adına mesaj gönderebilirler. Bu mesajlar WhatsApp, Instagram Facebook veya Twitter gibi sosyal medya hesapları aracılığıyla da paylaşılmaktadır. İçeriğimizde anlamlı, uzun veya kısa hadis-i şeriflere sahip mesajları görebilirsiniz.
Müslümanlar kandillerde günahlarından arınmak adına ibadetlerine yoğunlaşmaktadır. Dayanışmayı arttırabilmek amacıyla müminler birbirlerine bağışlarda, ikramlarda bulunurlar. Gece boyunca kaza veya nafile namazları kılınmaktadır. Kandiller mübarek günlerden olduğundan dolayı müminler bu geceleri ibadetlerine ayırırlar. Gecesinde namaz veya Kur’an-ı Kerim okunurken gündüzünde ise oruç tutulabilmektedir. Kandiller Müslümanların büyük bir heyecanla karşıladığı günlerdir.
Müminlerin birbirlerine gönderebileceği kandil mesajlarını ve hadis-i şerifleri derledik:
- "Andolsun, Allah'ın rasûlünde sizin, Allah'a ve âhiret gününe kavuşmayı umanlar ve Allah'ı çok ananlar için güzel örnek vardır." (Ahzâb, 21)
- Ellerini göğe aç, kalbini yüce Allah’a aç, günahlarından kaç, en değerli şeylerini bugün ortalığa saç, kandiliniz kutlu olsun.
- Yüce Allah’ın bereketi, bolluğu seninle olsun, gönlünüz solmasın, yüzünüz her daim aydınlık olsun. Kabriniz nurla bezensin, ettiğiniz dualar Allah katına ulaşsın. Kandiliniz mübarek olsun.
- Sorunlarımız incir çekirdeğini doldurmasın, mutluluklarımız bahar yağmurları gibi bol olsun. Kandiliniz kutlu olsun.
- Bu gece kullar Rablerine yakın, kendisine sığınan kullarını geri çevirmeyen, günahları affeden yüce Allah dualarını kabul etsin.
- Avucunuzda sakladığınız tüm dileklerinizin mübarek gecede kabul olması dileğiyle. Kandil geceniz kutlu olsun.
- Bu mübarek gecede sabaha kadar dua edelim. Allah’tan samimiyetle af dileyelim. Kandiliniz kutlu olsun.
- Her gelen kandil gecesi yeni rahmetlerin müjdeleyicisidir. Bereket ve bollukla dolu kandil geçirmenizi isterim.
- Bu mübarek gecede dualarınız kabul olsun, ibadetleriniz daim olsun. Kandiliniz de mübarek olsun.
Kandil Günleri
Kandil günleri özellikle toplumumuzda oldukça benimsenmiştir. Bu tarihlerde müminler ibadetlerini gerçekleştirerek, kutlamalarını yaparlar. Osmanlı döneminden beri camilere bu tarihlerde kandiller asılmış, halk da bu şekilde kandilleri anar hale gelmiştir. Kandiller Hicretten yüzyıllar sonra kutlanmaya başlamıştır. Kandillerde cemaatler toplu şekilde camilerde ibadet etmektedir. Kandiller hakkında Kuran-ı Kerim’de bir bilgi bulunmasa da geleneklerle kutlamalara her yıl devam edilmektedir.
Kandil günleri ve mahiyetleri ise şunlardır:
Din alimlerine göre bu özel gecelerde namaz kılmanın, tesbih çekmenin faydalı olduğundan bahsetmektedir. Birçok yayınevi bu gecelerde edilebilecek duaların yapılabilecek ibadetlerin bilgilerini paylaşmaktadır. Bazı müminler dilerlerse bu gecelerin gündüzlerinde oruç tutabilirler. Akşamlarında ise tesbih namazı kılabilirler. Kuran-ı Kerim’i okuyarak dini duygularını güçlendirebilirler. İbadetlerine yoğunlaşan müminler kandillerde dini bağlarını güçlendirmeye çalışırlar.
Regaib Kandili
İslam aleminde kutsallık atfedilen günlerden birisi de Regaib Kandilidir. Bu nedenle bugünün mahiyeti birçok mümin tarafından sıklıkla araştırmalara konu olmaktadır. Kandil zamanlarında müminler birlik ve beraberliklerini tazelerler. Bu tarihlerde Müslümanlar arasındaki dayanışma artar. Regaib kandili Recep ayının içinde bulunmaktadır. Müminler Regaib gecesinde yüce Allah’ın bağışladığı, duaları kabul ettiğine inanmaktadır.
Allah’tan günahlarının affını dileyen müminler Regaib Kandil’inde ibadetlerine ağırlık verirler. Müslümanlar Regaib kandillerini her yıl heyecanla beklemektedir. Diyanet İşleri Başkanlığı her yıl kandillerin günlerini müminlere duyurmaktadır. Senenin ilk kandili olan Regaib gecesi Recep ayının dahilinde bulunmaktadır. Kelime anlamı incelendiğinde bolluk, bereketlilik, değerli bağışlar anlamına gelmektedir.
Hadis-i Şeriflerde geçen Regaib ifadesi faziletli amel, ödül, bolca sevap anlamlarını taşımaktadır. Hicri takviminin yedinci ayı olan Recep ayının ilk perşembesini cuma gecesine bağlamaktadır. Arapça kökenli olan kelimenin hecelenişi re-ğabe şeklindedir. Kelime anlamı incelendiğinde istemek, arzulamak anlamına geldiği görülmektedir. Reğibe kelimesinin çoğulu da reğaib kelimesidir.
Regaib Kandil’inin başlıca taşıdığı önemler ise şunlardır:
Rivayete göre Regaib gecesinde Hz. Peygamber efendimizin babası Hz. Abdullah’ın evlendiği söylenmektedir. Bazı İslami kaynaklarda yer verildiği üzere Peygamber efendimizin bu gecede ana rahmine düştüğü söylenmektedir. Bu nedenle önemi bulunan kutsal günlerden olması hasebiyle bugünlerde namaz kılmak, oruç tutmak, ibadetler gerçekleştirmek faydalıdır. Fakat bazı alimler Regaib Kandili hakkındaki bilgilerin asılsız olabileceğini de iletmektedir.
Miraç Kandili
İslam aleminde özel kutlamaya sahip günlerden birisi de Miraç Kandilidir. Peygamberimizin Allah’ın katına yükseldiği rivayet edilen Miraç Kandili Recep ayının yirmi yedinci gününde kutlanmaktadır. Dinimizdeki yaygın inanca göre bu gecede peygamberimiz yüce Allah’ın daveti üzerine Cebrail’in rehberliğinde semaya yükselmiştir. İlk etapta Mescid-i Haram’danMescid-i Aksaya yükseldiği düşünülmektedir. Peygamberimizin ilahi huzura çıktığı gecedir.
Miraç Kandili üç ayların başlangıcı sayılan Recep ayında kutlanmaktadır. Recep ayının yirmi yedinci gecesine denk gelen Miraç Kandil’inde ülkemizde çeşitli etkinlikler gerçekleştirilmektedir. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed Recep ayının yirmi yedinci gününün 621 tarihinde yüce Allah’ın davetiyle göğe yükselmiştir. İslamiyette bu mucizevi olaya İsa ve Miraç Mucizesi adı verilmektedir.
Kutsal kitabımız Kuran-ı Kerimde miraç olayı isra ve necm surelerinde belirtilmektedir. İsra mucizesinde peygamberimiz Mekke’den Kudüs’e yolculuk etmiştir. Miraç gecesinde ise öte alemlere yapılan yolculuğa yer verilmektedir. İslami kaynaklarda bu mucizelerin peygamberimizin gördüğü eziyetlere karşı mutluluk oluşturması adına gerçekleştiği aktarılmaktadır. Rivayetlere göre miraç gecesinde vakit namazları farz kılınmıştır. Miraç gecesinde gerçekleşen başlıca olaylar şunlardır:
İslam alimleri miraç gecesinde müminlerin namaz kılmalarını tavsiye etmektedir. Özellikle namaz borcu olan kişilerin kılabildikleri kadar ibadetlerini gerçekleştirmeleri önerilmektedir. Borcu olmayan müminler ise tesbih namazı veya nafile namazı kılabilirler. Bu özel gecede Kur’an-ı Kerim okuması, tövbe ve dua edilmesi gibi ibadetlerin gerçekleştirilmesi faydalıdır.
Berat Kandili
İslam’da yüksek öneme sahip günlerden birisi de Berat gecesidir. Berat kandili her yıl kutlanan üçüncü kandillerden bir tanesidir. Arapçadan dilimize geçen berat kelimesinin Arapça telaffuzu berae-beraet şeklindedir. Müminler sık sık kandillerin ne anlamlara geldiği, önemlerinin ne olduğu hususunda araştırmalarını gerçekleştirmektedir. Müminler Berat Kandil’inde ibadetlerini gerçekleştirerek Allah’tan af dilerler.
Berat’ın kelime anlamı incelendiğinde affedilme, arınma anlamlarına geldiği görülmektedir. Bu özel günde müminler hatalardan, suçlarından kaçınmayı, günahlarından temizlenmeyi kazanırlar. Türkçeleşmiş olan berat kelimesinin anlamı iki şey arasında ilişkinin yokluğu anlamına gelmektedir. Şaban ayının on beşinci gününde kutlanmaktadır. Müminler bu gecede dileklerinin gerçekleşmesi, günahların affedilmesi için Allah’a sığınırlar.
Arapça dilinde yazılmış eserlerde Berat gecesi, “şabanın ortasındaki gece”, “mübarek gece”, “rahmet gecesi” anlamlarına gelecek türde de kullanılmaktadır. Müminler berat gecesinde diğer gecelere nazaran daha farklı geçirmektedir. Bu gecede sık sık namaz kılmak, dualar etmek gelenek haline gelmiştir. Peygamberimizin hadis-i şerifinde yüce Allah’ın bu gecede rahmet yağdırdığını iletmektedir.
Berat Gecesinin başlıca faziletleri şunlardır:
Peygamber efendimizin hadislerinde rivayet edildiği üzere bu gecenin sabahında oruç tutulması tavsiye edilmektedir.
Peygamber efendimiz Hz. Muhammed’in berat gecesine ilişkin bilgi ilettiği hadis-i şerifi şu şekildedir:
"Şaban ayının 15'inci gecesini ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Yüce Allah, bu gece dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve 'Yok mu tövbe eden, tövbesini kabul edeyim. Yok mu rızık isteyen, rızık vereyim. Yok mu şifa isteyen, şifa vereyim. Yok mu başka isteği olan ona da istediğini vereyim' buyurur."
Mevlid Kandili
Mevlid’in kelime anlamı doğuş zamanı, doğulan yer-zaman anlamlarını taşımaktadır. İslam inancına göre Mevlid kandiliyle Peygamber efendimiz Hz. Muhammed’in doğumu kutlanmaktadır. Peygamberimizin doğduğu geceye Mevlid denmektedir. Takvimde Rebiyülevvel ayının on ikinci gününde kutlanmaktadır. Taşıdığı mahiyeti sayesinde İslam’da yer alan önemli gecelerden birisidir. Dünyanın bütün coğrafyalarında yaşayan müminler bu özel geceyi kutlamaktadır.
Mevlid Kandiliyle beraber İslam dinimizin elçisi olan Peygamber efendimizin doğumu kutlanmaktadır. Peygamberimizin insanlığı, merhameti, adaleti, sabrı ve cömertliği gibi değerlerinin anlamaya çalışıldığı günlerden birisidir. Aynı gecenin yer aldığı hafta ise Mevlid-i Nebi haftası olarak tüm İslam aleminde kutlanmaktadır. Peygamberimizin dünyaya geldiği hafta olması dolayısıyla tüm müminlerin kutladığı mübarek günlerdir.
Peygamber efendimizin rivayetlere göre Rebiülevvel ayının on ikinci gününde dünyaya gelmiştir. Miladi olarak yılın 569-570 veya 571 olduğu düşünülmektedir. Belirtilen tarihlerde mevsimin ilkbahara denk geldiği düşünülmektedir. Peygamberimizin belirtilen tarihte sabaha karşı dünyaya geldiği rivayet edilmiştir. Sahih bilgilere göre doğum gününün pazartesi olduğu iletilmektedir. Miladi takvime göre ise tarihin 20 Nisan’da olduğu düşünülmektedir.
Mevlit Kandil’inde yapılması faydalı olan başlıca gelenekler ise şunlardır:
Müminler cemaat içinde peygamberimizin hayatı hakkında muhabbet edebilirler. Mucizeleri okumak, öğrenmek faydalıdır. Müminler dilerlerse sağlık koşulları da imkân sağlıyorsa oruç tutabilirler. Birçok İslam alimi Mevlid kandilinin son derece mahiyetli olduğunu iletmektedir. Bu nedenle bugün de ibadetlere ağırlık vermek birçok fazilet barındırmaktadır.